Sığorta müqaviləsində mübahisə hansı məhkəmədə həll edilir?

Dövlət Sosial Müdafiə Fondu tərəfindən toplanan sosial sığorta haqları var. Bu, pensiya, müavinət və digər sosial təminatlar üçündür. Kommersiya sığortası isə özəl sığorta şirkətlərinin fəaliyyət sahəsidir. Bu iki mexanizm arasındaki əsas fərq nələrdir?

Bəzi yaşayış və qeyri-yaşayış sahələri üçün icbari əmlak sığortası tələb olunur. Bu, yanğın, partlayış, təbii fəlakət və sair risklərdən qoruyur. Əgər sığorta olmadan istifadə olunursa, cərimə və digər sanksiyalar tətbiq oluna bilər.

Sığortaçı, əvvəlki sığorta ili ərzində qəza törətməyən sürücüyə növbəti dövrdə güzəşt (bonus) təklif edə bilər, qəza törədənə isə əlavə yük (malus) tətbiq olunur. Bu, sığorta mükafatının ədalətli səviyyədə tənzimlənməsinə xidmət edir.

Böyük risklərdə tək sığorta şirkəti kifayət etmir. Ona görə də o, öz riskinin bir hissəsini beynəlxalq və ya yerli başqa sığortaçıya ötürür. Bu proses necə tənzimlənir?

Sığorta sahəsində müqavilə tərtib olunarkən, tərəflərin (sığorta etdirən və sığortaçı) hüquq və vəzifələri dəqiq göstərilməlidir. Burada sığorta predmeti, sığorta məbləği, sığorta hadisəsi baş verdikdə ödəniləcək kompensasiyanın miqdarı və ödəniş şərtləri kimi əsas detallar da əks olunur. Sığortaçı, müştərini risklər barədə məlumatlandırmalı, müştəri isə gerçək risk vəziyyətini gizlətmədən beyan verməlidir. Müqavilə imzalanmazdan əvvəl, həm qanunvericiliyin tələbləri, həm də tərəflərin ortaq razılaşmaları dəqiq şəkildə razılaşdırılmalıdır.

Tutaq ki, şirkət adından bir nümayəndə sığorta müqaviləsini imzalayıb. Sonradan şirkət deyir ki, bu nümayəndənin səlahiyyəti yox idi. Sığorta münasibəti etibarsız ola bilərmi?

Avtomobil üçün icbari sığorta vaxtı keçib. Sahibi yeniləmirsə, yol polisi yoxlama zamanı cərimə kəsə bilər, nəqliyyat vasitəsinin istismarını dayandıra bilər. Qanun icbari sığortasız sürməyə icazə vermir.

Avtomobil qəzasında yol polisi və ya sürücülər anlaşıb protokol tərtib etməyiblərsə, sığortaçı zərəri tanıya bilərmi? Bəzən sığortaçı sənədsiz ödənişdən imtina edir.

Bəzi hallarda işəgötürən işçilər üçün icbari sığorta ödəmək məcburiyyətindədir, məsələn, istehsalatda bədbəxt hadisələrə qarşı. Amma könüllü tibbi sığorta işəgötürənin öz seçiminə bağlıdır, qanunen məcburi deyil. Hüquqi olaraq bu sahədə müxtəlif icbari sığorta növləri mövcuddur.