Sığorta prosesində tibbi məxfilik necə qorunur?

Banka gedirsiniz, deyirlər ki, ipoteka / istehlak krediti üçün ancaq filan sığorta şirkəti ilə işləyirik. Bu, müştərinin seçmə hüququnu məhdudlaşdırmırmı?

Bəzi hallarda sığorta dələduzluğu (məsələn, qəsdən avtomobili yandırmaq, yalan məlumat vermək) baş verir. Sığorta şirkətləri isə bu halları aşkarlamaq üçün ciddi araşdırmalar aparır. Müştərinin və ya üçüncü şəxslərin bu cür dələduzluğa meyilli olmaması üçün qanunvericilikdə cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutulub.

Azərbaycanda könüllü və icbari sığorta növləri var. İcbari sığorta dövlət tərəfindən tələb olunur, məsələn, avtomobilin mülki məsuliyyət sığortası. Könüllü sığorta isə müştərinin sərbəst seçiminə bağlıdır, məsələn, mənzil sığortası və ya həyat sığortası. Bu sığorta növlərinin şərtləri, təminat limitləri, ödəniş mexanizmləri və müqavilə müddətləri arasında fərqlər olur.

Bəzi sığorta şirkətləri müştərilərə premiumu hissə-hissə ödəmə şansı təklif edir. Bu, faizsiz və ya müəyyən xərclə ola bilər. Hüquqi cəhətdən, müqavilədə ödəniş cədvəli və şərtlər dəqiq göstərilməlidir. Tələb olunan halda bank vasitəsilə hissəli ödəniş də gerçəkləşdirilə bilər.

Uzun müddət xaricdə olan şəxs avtomobilini Bakıda saxlayır. İcbari sığorta üçün özü gəlməli deyilmi? Yoxsa onlayn və ya notarial etibarnamə ilə mümkündür?

Avtomobil üçün icbari sığorta vaxtı keçib. Sahibi yeniləmirsə, yol polisi yoxlama zamanı cərimə kəsə bilər, nəqliyyat vasitəsinin istismarını dayandıra bilər. Qanun icbari sığortasız sürməyə icazə vermir.

Əgər sığorta şirkəti iflas etsə, müştəri ödəniş ala bilməmə riski ilə üzləşə bilər. Amma qanunvericilikdə sığortaçıların maliyyə sabitliyini qoruyan qaydalar mövcuddur. Ehtiyat fondlar, sığorta nəzarəti, Mərkəzi Bankın tənzimləmə funksiyası müştəriləri qorumağa yönəlib.

Əgər sığorta hadisəsi (məsələn, yanğın, qəza, təbii fəlakət və s.) baş verərsə, sığorta etdirən sığortaçıya bu hadisə haqqında dərhal yazılı və ya telefonla məlumat verməlidir. Sonra, sığortaçı hadisənin baş vermə səbəblərini araşdırır, zərər miqdarını müəyyənləşdirir və uyğun prosedur əsasında ödəniş təyin edir. Ödənişin gecikməsi və ya imtinası zamanı müştəri qanunla nəzərdə tutulmuş hüquqlarını müdafiə edə bilər.

Bəzi hallarda işəgötürən işçilər üçün icbari sığorta ödəmək məcburiyyətindədir, məsələn, istehsalatda bədbəxt hadisələrə qarşı. Amma könüllü tibbi sığorta işəgötürənin öz seçiminə bağlıdır, qanunen məcburi deyil. Hüquqi olaraq bu sahədə müxtəlif icbari sığorta növləri mövcuddur.