Şəxsi mənzilini başqasına kirayə verən və aylıq icarə haqqı alan fiziki şəxs, gəlirini necə bəyan etməlidir? Sadələşdirilmiş vergi, yoxsa gəlir vergisi?
Sayt administrasiyası
28.11.2024
cavabın tarixi: 28.11.2024
Mülk sahibi olan fiziki şəxs icarə gəlirindən gəlir vergisi ödəyir. Qanunda bu gəlir növü üçün bəyannamə vermək tələb edilir. Nəzərdə tutulan dərəcə, məsələn 14% və ya 10% ola bilər. Hər il icarədarın ödənişlərini əsas götürərək illik bəyannamə təqdim edilməlidir. Sadələşdirilmiş vergi, adətən fərqli kommersiya fəaliyyətinə görə tətbiq olunur, kirayə gəliri isə Fiziki Şəxsin Gəlir Vergisinə tabedir.
Bu mövzuda vəkillərə keçmək üçün aşağıdakı şəhəri seçin:
Gəlir vergisi adətən fiziki şəxslərin gəlirlərinə tətbiq olunur, yəni əməkhaqqı, fərdi sahibkarlıq fəaliyyəti və s. Mənfəət vergisi isə hüquqi şəxslərin, yəni şirkətlərin xalis mənfəəti üzərində hesablanır. Bu iki verginin dərəcələri, deklarasiya müddətləri və hesablama mexanizmləri fərqlənir. Fiziki şəxs kommersiya fəaliyyəti ilə məşğuldursa, fərdi sahibkar kimi gəlir vergisi ödəyir, şirkət formasında çalışırsa, mənfəət vergisinə tabedir.
Müəssisənin və ya fərdi sahibkarın vergi borcu yığılıbsa, borcu birdən-birə ödəmək çətin ola bilər. Bu halda vergi orqanlarına rəsmi müraciət edərək borcun hissə-hissə (taksitlə) ödənilməsi üçün razılaşma əldə etmək mümkündür. Bəzi hallarda restrukturizasiya tədbirləri çərçivəsində də faiz və penyalarda müəyyən güzəştlər verilə bilər. Bunun üçün müəssisə yaranma səbəblərini, maliyyə vəziyyətini və ödəmə imkanlarını sübut edən sənədlərlə vergi orqanına müraciət etməlidir.
Şirkətin mənfəətindən pay olaraq alınan dividendlər, fiziki şəxslər üçün müəyyən vergi dərəcəsi ilə vergiyə cəlb edilə bilər. Hüquqi şəxs artıq mənfəət vergisi ödədikdən sonra, pay sahibləri dividend götürür. Lakin Vergi Məcəlləsinə əsasən dividenddən əlavə vergitutma da mümkündür.
İşçi rəsmən işə götürülməyib, heç bir müqavilə yoxdur. Maaş “əldən” verilir. Bu zaman işçinin gəlir vergisi və sosial sığorta yığımları necə olur, yoxsa ödənilmir?
Şirkət mənfəət vergisi hesablayanda gəlirdən silə biləcəyi xərclər qanunda dəqiq tənzimlənir. Hansı xərclər mənfəətin azaldılmasına əsas ola bilər? Sənədləşmə tələbləri nələrdir?
Mənfəət vergisi və ya ƏDV borcu olan şirkət varsa, vergi orqanı birbaşa direktorun şəxsi əmlakını hədəf alırmı? Və ya yalnız şirkət əmlakı cavabdehlik daşıyır?