Kommersiya obyektlərinin sığortası nə vaxt icbari sayılır?

Həyat sığortası müqaviləsində sığortalanan vəfat etdikdə, sığorta polisi üzrə ödəniləcək məbləği varislər və ya qeyd edilmiş lehtar şəxslər alır. Bəs bu proses hansı sənədlərlə aparılır?

Bu sığorta növü, sığorta etdirən şəxsin üçüncü şəxslərə vurduğu zərər nəticəsində ödənilməli olan maddi və ya mənəvi kompensasiyanın sığortaçı tərəfindən qarşılanmasını nəzərdə tutur. Nəqliyyat, tikinti, istehsalat və digər sahələrdə aktualdır.

Banka gedirsiniz, deyirlər ki, ipoteka / istehlak krediti üçün ancaq filan sığorta şirkəti ilə işləyirik. Bu, müştərinin seçmə hüququnu məhdudlaşdırmırmı?

Tam yararsızlıq (totallıq) vəziyyətində, sığortaçı avtomobilin bazar dəyərini və müqavilədəki maksimum məbləği əsas götürür. Adətən qalıq dəyəri çıxıldıqdan sonra müştəriyə ödəniş edilir. Yəni avtomobilin qalıqları müştəriyə qalır, sığortaçı isə öhdəçiliyi yerinə yetirir.

Sığorta hadisəsi baş verdikdə, sığorta etdirən dərhal sığortaçıya məlumat verməli, zərərin dəqiq sənədləşdirilməsində köməklik göstərməlidir. Sığortaçı isə vaxtında araşdırma aparmalı, qanuni əsaslar çərçivəsində ödəniş barədə qərar verməli və sığorta məbləğini müəyyənləşdirməlidir. Tərəflər sığorta müqaviləsində yazılan bütün şərtlərə və qanuni öhdəliklərə əməl etməyə borcludur.

Əgər sığorta şirkəti iflas etsə, müştəri ödəniş ala bilməmə riski ilə üzləşə bilər. Amma qanunvericilikdə sığortaçıların maliyyə sabitliyini qoruyan qaydalar mövcuddur. Ehtiyat fondlar, sığorta nəzarəti, Mərkəzi Bankın tənzimləmə funksiyası müştəriləri qorumağa yönəlib.

Onlayn ödəmə etdikdən sonra şirkət elektron sığorta polisini e-poçt və ya sms ilə göndərir. Həmçinin fiziki nüsxənin çatdırılması da mümkündür. Elektron polis qanunla eyni hüquqi qüvvəyə malikdir, lakin müştəri istəsə kağız formatı da tələb edə bilər.

Azərbaycanda könüllü və icbari sığorta növləri var. İcbari sığorta dövlət tərəfindən tələb olunur, məsələn, avtomobilin mülki məsuliyyət sığortası. Könüllü sığorta isə müştərinin sərbəst seçiminə bağlıdır, məsələn, mənzil sığortası və ya həyat sığortası. Bu sığorta növlərinin şərtləri, təminat limitləri, ödəniş mexanizmləri və müqavilə müddətləri arasında fərqlər olur.

Müştəri sığorta hadisəsini həqiqi kimi göstərmək üçün saxta arayış, foto və sair təqdim edirsə, sonradan bu aşkara çıxır. Hansi nəticələr olur?