Ödəmə mənbəyində vergi necə işləyir?

İşçi ilə işəgötürən arasında əmək müqaviləsi bağlandıqda işçinin əməkhaqqından gəlir vergisi, məcburi sosial sığorta və tibbi sığorta ayırmaları tutulur. Bu tutulmaların dərəcələri qanunda göstərilir. İşçi üçün Vergi Məcəlləsinə uyğun gəlir vergisi, həmçinin DSMF və İcbari Tibbi Sığorta Fondu ödənişləri aparılır.

Xaricdən mal idxal edərkən gömrükdə bəzi vergi və rüsumlar ödənir. Bura gömrük rüsumu, əlavə dəyər vergisi, aksiz (lazım olarsa) daxildir. Bəs mənfəət vergisi də eyni vaxtda hesablanırmı, yoxsa ayrıca illik bəyannamə ilə ödənilir?

Bəzi vergi ödəyiciləri vaxtında e-bəyannamə təqdim etməyi unudurlar. Bu, müddət ötürüldükdən sonra cərimə olunacaq, yoxsa xəbərdarlıq ediləcək?

Vergi orqanının yoxlamasına məruz qalan zaman, şirkətin və ya fərdi sahibkarın mühasibatlıq və maliyyə əməliyyatlarını təsdiq edən bütün əsas sənədləri təqdim etməsi tələb olunur. Buraya hesab-fakturalar, mühasibat registrləri, bank çıxarışları, xərcləri təsdiq edən qəbzlər, əmək müqavilələri və digər müvafiq maliyyə sənədləri daxildir. Tələb edilən sənədləri vaxtında və dəqiq şəkildə təqdim etmək, vergi yoxlamasının daha sürətli və problemsiz aparılmasını təmin edir. Əks təqdirdə, əlavə yoxlamalar, cərimələr və ya fəaliyyəti məhdudlaşdıran qərarlar verilə bilər.

Ticarət və xidmət obyektlərində kassa aparatının quraşdırılması və müştərilərə hər nağd ödənişdən sonra kassa çeki verilməsi məcburidir. Bu, nağd əməliyyatların uçotunu aparmaq və vergiləri düzgün hesablamaq üçündür. Qanuna görə, kassa qaiməsi təqdim etməyən iş adamları cərimə oluna bilər. Eyni zamanda elektron kassa aparatları dövlətə real-time məlumat ötürmə funksiyasına malikdir.

Şirkət öz kommersiya sirri sayılan bəzi məlumatları vergi orqanına təqdim etmək istəmir. Ancaq vergi yoxlaması bu məlumatları tələb edir. Hansı üstün gəlir?

Şirkət ya da fərdi sahibkar fəaliyyətinə xitam vermək istəyəndə vergi orqanlarına bu barədə məlumat təqdim etməli, son bəyannamələrini verməli və varsa borcları ödəməlidir. Vergi yoxlaması keçirilir və bütün öhdəliklər müəyyənləşdikdən sonra müəssisə rəsmi olaraq ləğv edilir. Əks halda vergi sistemi həmin VÖEN-i aktiv saxlaya bilər.

Mədənçıxarma, neft və qaz hasilatı kimi sahələrdə əlavə resurs vergisi ödənilir. Bu vergi nəyə əsasən hesablanır, dərəcələri kim müəyyən edir?

Xaricdən gələn ödənişlər xarici valyutada olur. Bu halda vergi hesablananda məzənnə fərqi nəzərə alınıbmı? Hər əməliyyat üçün Mərkəzi Bank məzənnəsi tətbiq edilir?