Rəqabət hüququ praktikasında cinayət məsuliyyəti varmı?

Kompleks bazar strukturları, birləşmələr, distribusiya müqavilələri, qiymət siyasəti və s. məsələlərdə şirkətlər təsadüfən belə qanunu poza bilər. Cərimələr isə çox böyük ola bilər.

Bəzi şirkətlər rəqiblərini sosial mediada qaralama, təhqir, yalan məlumat yaymaq vasitəsilə nüfuzdan salır. Bu, haksız rəqabət sayılarmı?

Bir şirkət rəqibin məhsuluna çox bənzər qablaşdırma dizaynı seçir, istehlakçı onları ayırd edə bilmir. Sonda haqsız rəqabətə səbəb olur, çünki müştərilər səhvən o məhsulu alır.

Ölkənin antiinhisar orqanı, şirkətlərin antiinhisar qanunvericiliyini pozduğunu təsdiqləyən sübutlar əldə edərsə, onlara qarşı pul cərimələri və ya məhdudlaşdırıcı tədbirlər tətbiq edir. Bu qərar rəsmi sənədlə elan olunur və müddət göstərilir.

Rəqəmsal dövrün imkanları sayəsində şirkətlər bazar payı, qiymət dinamiki haqda məlumatları tez-tez paylaşır. Bu, bəzən kartelləşməyə yol aça bilər, çünki rəqiblər bir-birinin strategiyasını asanlıqla proqnozlaşdırır.

Tender elan edilir, amma şərtlər elə yazılır ki, yalnız bir şirkət uyğun gəlir, başqalarının şansı azalır. Məsələn, həddən artıq spesifik texniki tələblər. Bu, rəqabətin qəsdən məhdudlaşdırılması deməkdir.

Məsələn, iki kiçik şirkət bazarın cüzi hissəsini tutur və birləşmə ilə daha effektiv istehsala nail olmaq istəyir. Bu o zaman zidd deyil ki, bazarda digər rəqiblər də mövcud olsun, inhisar payı formalaşmasın. Üstəlik istehlakçının seçimi artsın.

İnhisarçı mövqeyə malik şirkət, bazarda rəqibi olmadığı üçün qiymətləri artıra, keyfiyyəti aşağı sala və yaxud istehsal həcmini qəsdən azalda bilər. Bu isə istehlakçıların mənafeyinə zərbə vurur, bazarın sağlam rəqabət prinsiplərini pozur. Nəticədə iqtisadiyyatın inkişafı ləngiyir, yenilik və texnoloji irəliləyiş üçün stimullar azalır, ümumilikdə sərbəst bazar mühitinə mənfi təsir göstərir.