Rayonda sığorta hadisəsi baş verib, amma sığorta şirkəti paytaxtdadır. Necə həll olunur?

Artıq bir çox sığorta şirkəti saytı və mobil tətbiq vasitəsilə onlayn sığorta təklifi və müqavilə imzalama imkanı verir. Müştəri elektron imza ilə və ya standart onay vasitəsilə bu müqaviləni qəbul edir. Bu cür müqavilələr qanunla tanınır.

Fermer təsərrüfatı resmi qeydiyyatdan keçib işçi götürürsə, onların peşə risklərinə qarşı sığorta haqqları ödəməlidir? Qanun nə deyir?

Azərbaycanda könüllü və icbari sığorta növləri var. İcbari sığorta dövlət tərəfindən tələb olunur, məsələn, avtomobilin mülki məsuliyyət sığortası. Könüllü sığorta isə müştərinin sərbəst seçiminə bağlıdır, məsələn, mənzil sığortası və ya həyat sığortası. Bu sığorta növlərinin şərtləri, təminat limitləri, ödəniş mexanizmləri və müqavilə müddətləri arasında fərqlər olur.

Məsələn, avtomobil sığortası üçün sürücünün sürücülük təcrübəsi, qəza tarixi, avtomobilin texniki göstəriciləri və fotoşəkilləri istənilir. Əmlak sığortasında isə mülkiyyət sənədi, texniki pasport, dəyərini təsdiqləyən sənədlər tələb oluna bilər. Sığortaçı bu məlumatlarla riski dəyərləndirir, uyğun premium təyin edir.

Sığorta sahəsində müqavilə tərtib olunarkən, tərəflərin (sığorta etdirən və sığortaçı) hüquq və vəzifələri dəqiq göstərilməlidir. Burada sığorta predmeti, sığorta məbləği, sığorta hadisəsi baş verdikdə ödəniləcək kompensasiyanın miqdarı və ödəniş şərtləri kimi əsas detallar da əks olunur. Sığortaçı, müştərini risklər barədə məlumatlandırmalı, müştəri isə gerçək risk vəziyyətini gizlətmədən beyan verməlidir. Müqavilə imzalanmazdan əvvəl, həm qanunvericiliyin tələbləri, həm də tərəflərin ortaq razılaşmaları dəqiq şəkildə razılaşdırılmalıdır.

Əgər sığorta hadisəsi (məsələn, yanğın, qəza, təbii fəlakət və s.) baş verərsə, sığorta etdirən sığortaçıya bu hadisə haqqında dərhal yazılı və ya telefonla məlumat verməlidir. Sonra, sığortaçı hadisənin baş vermə səbəblərini araşdırır, zərər miqdarını müəyyənləşdirir və uyğun prosedur əsasında ödəniş təyin edir. Ödənişin gecikməsi və ya imtinası zamanı müştəri qanunla nəzərdə tutulmuş hüquqlarını müdafiə edə bilər.

Sığorta mübahisələri, tərəflər arasında həll olunmazsa, adətən mülki məhkəmələrdə baxılır. Bəzən müqavilədə arbitraj şərti də ola bilər. Hər halda, müştəri məbləğə, gecikməyə, imtinaya etiraz edirsə, mülki qaydada iddia qaldırır.

Həyat və ya sağlamlıq sığortası üçün müştərinin tibbi tarixçəsi tələb olunur. Bu məlumatların şirkət tərəfindən yayılmaması üçün hansı qaydalar var?

Çoxmənzilli binada lift, ümumi kommunikasiyalar və s. üçün sığorta müqaviləsini kim bağlamalıdır? Mülkiyyətçilər birliyi, yoxsa hər bir fərdi mənzil sahibi?