Sığorta aldatmasından (dələduzluq) qorunmaq üçün nə etmək lazımdır?

Sığorta brokeri müştərinin maraqlarını təmsil edən müstəqil vasitəçidir. Sığorta agenti isə adətən bir və ya bir neçə sığorta şirkəti ilə müqavilə bağlayıb onların adına satış edir. Broker genellikle daha çox şirkətdən təklif toplayıb müştəriyə təqdim edir, agent isə məhdud seçim sunur.

Bəzən məkan uzaqlığı səbəbindən sığorta eksperti hadisə yerinə gec gəlir. Müştəri isə dəlillərin itəcəyindən narahatdır. Praktik həll yolları nədir?

Böyük həcmli zərər anında sığortaçı tam məbləği bir dəfədə deyil, hissə-hissə ödəyir. Bəs bu qanunidirmi, sığorta müqaviləsində varmı?

Həyat sığortası müqaviləsində sığortalanan vəfat etdikdə, sığorta polisi üzrə ödəniləcək məbləği varislər və ya qeyd edilmiş lehtar şəxslər alır. Bəs bu proses hansı sənədlərlə aparılır?

Müştəri özəl klinikalarda sağlamlıq sığortası çərçivəsində müayinə və müalicə ola bilər. Sığorta müqaviləsində göstərilən tibbi xidmətlər, limitlər və şərtlər əsas götürülür. Keyfiyyətlə bağlı mübahisə olarsa, sığortaçı və tibb müəssisəsi arasında razılaşma yolları axtarılır.

Sığorta haqqı (premium) müəyyən edilərkən, sığorta predmeti, risk dərəcəsi, statistik məlumatlar, müştərinin beyan etdiyi məlumatlar və sığorta şirkətinin tarif siyasəti nəzərə alınır. Məsələn, avtomobilin markası, yaşı, istifadə məqsədi və sürücünün qəza tarixçəsi premiuma təsir edə bilər.

İcbari avtomobil sığortası (icbari MTPL) yol-nəqliyyat hadisəsi nəticəsində üçüncü şəxslərə dəyən zərəri qarşılamaq üçündür. Kasko sığortası isə avtomobil sahibinin öz nəqliyyat vasitəsini yanğın, oğurluq, qəza və s. risklərə qarşı qoruyur. Bu iki sığorta növünün məqsədi, şərtləri və ödəniş həcmi fərqlidir.

Sığorta etdirən və ya sığortaçı, müqavilədə qeyd olunan hallarda və ya qanunda nəzərdə tutulmuş əsaslara görə müqaviləni ləğv edə bilər. Məsələn, sığorta etdirənin sığorta haqqını ödəniş tarixindən gec ödəməsi, müvafiq riskin aradan qalxması və ya müştərinin yanlış informasiya verməsi kimi əsaslar ola bilər. Bu zaman müqavilə ləğv edilir və ödənilən sığorta haqqının bir hissəsi qaytarıla bilər və ya qaytarılmaya bilər.

Məsələn, şirkət sığortanı xərclərə aid edə bilərmi? Fiziki şəxs ödədiyi sığorta haqqını gəlir vergisindən çıxırmı? Vergi qanunvericiliyi nələri nəzərdə tutur?