Vergi Məcəlləsində xərclərin tanınması üçün hansı şərtlər var?

Gəlir vergisi adətən fiziki şəxslərin gəlirlərinə tətbiq olunur, yəni əməkhaqqı, fərdi sahibkarlıq fəaliyyəti və s. Mənfəət vergisi isə hüquqi şəxslərin, yəni şirkətlərin xalis mənfəəti üzərində hesablanır. Bu iki verginin dərəcələri, deklarasiya müddətləri və hesablama mexanizmləri fərqlənir. Fiziki şəxs kommersiya fəaliyyəti ilə məşğuldursa, fərdi sahibkar kimi gəlir vergisi ödəyir, şirkət formasında çalışırsa, mənfəət vergisinə tabedir.

Şirkət öz kommersiya sirri sayılan bəzi məlumatları vergi orqanına təqdim etmək istəmir. Ancaq vergi yoxlaması bu məlumatları tələb edir. Hansı üstün gəlir?

Ölkədə vergi amnistiyası elan olunduqda, müəyyən dövrə aid vergi borclarına və maliyyə sanksiyalarına güzəştlər tətbiq edilə bilər. Bununla bağlı sahibkarlar və fərdi vergi ödəyiciləri dövlətin təklif etdiyi şərtlərdən faydalanaraq borclarını az miqdarda ödəyə, yaxud tamamilə silinməsinə nail ola bilərlər. Lakin bu qərarlar qaydalarla və qanuni əsaslarla tənzimlənir, hansı ki, vergi orqanlarının rəsmi məlumatlarında göstərilir. Vergi amnistiyası, bəzi hallarda, sahibkarlara ödənilməmiş vergilərini daha sərfəli şərtlərlə ödəmək və rəsmi uçotda təmiz balansa sahib olmaq imkanı yaradır. Eyni zamanda, amnistiyadan yararlanmaq üçün müəyyən prosedurlara riayət etmək, vaxtında müraciət etmək və dövlətin müəyyənləşdirdiyi şərtləri yerinə yetirmək vacibdir.

Əvvəllər kağız formada hesab-fakturalar mövcud idi, indi isə əsasən e-qaimə-fakturalara keçilir. Onların hüquqi mahiyyəti eynidirmi, yoxsa fərqli? Satıcı müştəriyə hansı sənədi verməlidir?

Bəzən bəyannamədə səhvən yüksək məbləğ ödəyirlər və ya vergi orqanı əlavə vəsait tutub. Bu pulu geri tələb etmək mümkündürmü, prosedur nədir?

Fərdi sahibkar illik gəlir deklarasiyasını vermirsə, vergi orqanı onu cərimələyə bilər? Necə bir cəza gözlənilir?

Vergi orqanı ilə mübahisə yarandıqda, məsələn, əlavə vergi hesablanması və ya cərimə yazılması, vergi ödəyicisi ilk öncə yuxarı vergi orqanına şikayət edə bilər. Oradan müsbət cavab almadıqda isə inzibati məhkəməyə müraciət etmək hüququ vardır. Bu proses nə qədər çəkə bilər və nələr tələb olunur?

Mədənçıxarma, neft və qaz hasilatı kimi sahələrdə əlavə resurs vergisi ödənilir. Bu vergi nəyə əsasən hesablanır, dərəcələri kim müəyyən edir?

İllik vergi bəyannaməsi təqdim olundu, sonra səhv aşkar edildi. Düzəliş etmək mümkündürmü, yoxsa cərimə olurlar? Hər düzəliş üçün sanksiya var?