Övladların adınə olan əmlakı valideyn sata bilərmi?

Dövlət yol çəkilişi, ictimai obyekt tikilişi və ya başqa dövlət ehtiyacları üçün mülkiyyəti olan ərazini və ya binanı çıxarmaq istəyə bilər. Qanuna görə, bu cür çıxarma (müsadirə) ancaq tam və ədalətli kompensasiya ödənilməsi şərti ilə mümkündür. Kompensasiyanın məbləği bazar dəyərinə əsaslanmalıdır.

Ofis icarəsi zamanı tərəflərin hüquq və öhdəlikləri yazılı şəkildə müəyyənləşməlidir: icarə haqqı, kommunal xərclər, istifadənin məqsədi, zədə və təmir xərcləri kimi detalları qeyd etmək vacibdir. Əks halda sonradan mübahisə çıxar. Məsələn, icarəçi ofisi anbar kimi istifadə edir, bu da zərər verə bilər.

Əmlak sahibi və icarəçi arasında bağlanan müqavilədə icarənin müddəti, aylıq ödəniş, hansı hallarda ləğv oluna biləcəyi, kommunal və təmir xərclərinin kimə aid olduğu yazılmalıdır. Qanunvericilikdən kənar şərtlər də əlavə oluna bilər, amma ümumi prinsiplərə uyğun olmalıdır.

Satıcı iddia edir ki, ‘torpaq mənim şəxsi mülkiyyətimdir’, amma sənəddə yalnız bələdiyyə arayışı var, reyestr çıxarışı yoxdur. Bu şəkildə alsam, risk nələrdir?

Bəzən qonşu sərhədləri aşaraq öz həyətinin və ya evinin hüdudlarından kənara çıxan, qanunsuz tikinti işi görür. Bu tikinti sizin işıqlanmanıza, mənzərənizə, rahatlığa və ya təhlükəsizliyinizə ciddi zərər vurursa, mülkiyyət hüququnuz pozulmuş sayıla bilər. Məsələn, pəncərələri bağlayan divar tikməsi, torpaq sərhədini dəyişməsi, su axarını yönləndirməsi kimi hallarla rastlaşmaq mümkündür.

Bələdiyyə qərarı ilə torpaq sahəsi satılıb, alıcı pulunu ödəyib. Lakin uzun müddətdir ki, dövlət reyestrində çıxarış almaq mümkün olmayıb. Bəs mülkiyyətçiliyini necə sübut etsin?

Qanunvericiliyə əsasən, eyni əmlaka iki ayrı çıxarış verilə bilməz. Çünki bu mülkiyyət hüququnun vahidliyinə ziddir. Lakin bəzi hallarda köhnə sənədlərlə yeni sənədlər üst-üstə düşə bilər. Bu vəziyyət nə anlam daşıyır, necə həll olunur?

Bank borcları və ya digər öhdəliklər səbəbi ilə sizə məxsus mülk məhkəmə qərarı əsasında icraçı tərəfindən hərracda satıla bilər. Əgər borc məbləği ilə mülkün dəyəri arasında böyük fərq varsa, yaxud icra orqanı formal prosedurları düzgün aparmayıbsa, mülkiyyətçi kimi öz hüquqlarınızı müdafiə edə bilərsiniz. Buna görə icra sənədlərini, məhkəmə qərarını və mülk sənədlərinizi diqqətlə araşdırmalı, lazımi məhkəmə instansiyalarına şikayət verməlisiniz.

Bəzi hallarda yaşayış binasının fasadında iri reklam lövhələri quraşdırılır. Sakinlər narazıdır, belə bir qurğu binaya ziyan verə bilər və ya görünüşü korlayır. Mülk hüququ baxımından qərar necə verilir?