Biznesin öz əməkdaşlarını sığortalamaya məcburiyyəti varmı?

Onlayn ödəmə etdikdən sonra şirkət elektron sığorta polisini e-poçt və ya sms ilə göndərir. Həmçinin fiziki nüsxənin çatdırılması da mümkündür. Elektron polis qanunla eyni hüquqi qüvvəyə malikdir, lakin müştəri istəsə kağız formatı da tələb edə bilər.

Böyük həcmli zərər anında sığortaçı tam məbləği bir dəfədə deyil, hissə-hissə ödəyir. Bəs bu qanunidirmi, sığorta müqaviləsində varmı?

Sığorta müqaviləsində müəyyən şərtlər, limitlər və istisnalar ola bilər. Məsələn, françayzinq (deductible) tətbiqi, yəni zərərin bir hissəsini müştəri özü ödəyir. Və ya bəzi risklər, hadisə səbəbi müqavilə əhatəsinə düşmür.

Fərmərlər bitkiçilik və heyvandarlıqla bağlı riskləri sığortalamaq üçün Kənd Təsərrüfatı Sığortası Fonduna və ya özəl sığorta şirkətlərinə müraciət edirlər. Burada təbii fəlakətlər, xəstəliklər və s. risklər əhatə edilə bilər. Bəzi dövlət subsidiyaları da mövcuddur.

Əgər sığorta hadisəsi (məsələn, yanğın, qəza, təbii fəlakət və s.) baş verərsə, sığorta etdirən sığortaçıya bu hadisə haqqında dərhal yazılı və ya telefonla məlumat verməlidir. Sonra, sığortaçı hadisənin baş vermə səbəblərini araşdırır, zərər miqdarını müəyyənləşdirir və uyğun prosedur əsasında ödəniş təyin edir. Ödənişin gecikməsi və ya imtinası zamanı müştəri qanunla nəzərdə tutulmuş hüquqlarını müdafiə edə bilər.

Tam yararsızlıq (totallıq) vəziyyətində, sığortaçı avtomobilin bazar dəyərini və müqavilədəki maksimum məbləği əsas götürür. Adətən qalıq dəyəri çıxıldıqdan sonra müştəriyə ödəniş edilir. Yəni avtomobilin qalıqları müştəriyə qalır, sığortaçı isə öhdəçiliyi yerinə yetirir.

Sığorta etdirən və ya sığortaçı, müqavilədə qeyd olunan hallarda və ya qanunda nəzərdə tutulmuş əsaslara görə müqaviləni ləğv edə bilər. Məsələn, sığorta etdirənin sığorta haqqını ödəniş tarixindən gec ödəməsi, müvafiq riskin aradan qalxması və ya müştərinin yanlış informasiya verməsi kimi əsaslar ola bilər. Bu zaman müqavilə ləğv edilir və ödənilən sığorta haqqının bir hissəsi qaytarıla bilər və ya qaytarılmaya bilər.

Bəzi sığorta şirkətləri müştərilərə premiumu hissə-hissə ödəmə şansı təklif edir. Bu, faizsiz və ya müəyyən xərclə ola bilər. Hüquqi cəhətdən, müqavilədə ödəniş cədvəli və şərtlər dəqiq göstərilməlidir. Tələb olunan halda bank vasitəsilə hissəli ödəniş də gerçəkləşdirilə bilər.

Avtomobil icarəyə verən şirkət özü sığorta edir, yoxsa icarəçi məcburdur? Müqavilədə hansı tərəf icbari və ya könüllü sığorta alacağını dəqiqləşdirməlidir?