Daşınmaz əmlakın icbari sığortası hansı hallar üçündür?

Sığorta polisi itirilib. Sığorta olunan şəxs eyni polisin sürətini və ya dublikatını necə almalıdır, bu onun qanuni hüququdurmu?

Müştəri sığorta hadisəsini həqiqi kimi göstərmək üçün saxta arayış, foto və sair təqdim edirsə, sonradan bu aşkara çıxır. Hansi nəticələr olur?

Avtomobil üçün icbari sığorta vaxtı keçib. Sahibi yeniləmirsə, yol polisi yoxlama zamanı cərimə kəsə bilər, nəqliyyat vasitəsinin istismarını dayandıra bilər. Qanun icbari sığortasız sürməyə icazə vermir.

Sığorta hadisəsi baş verdikdə, sığorta etdirən dərhal sığortaçıya məlumat verməli, zərərin dəqiq sənədləşdirilməsində köməklik göstərməlidir. Sığortaçı isə vaxtında araşdırma aparmalı, qanuni əsaslar çərçivəsində ödəniş barədə qərar verməli və sığorta məbləğini müəyyənləşdirməlidir. Tərəflər sığorta müqaviləsində yazılan bütün şərtlərə və qanuni öhdəliklərə əməl etməyə borcludur.

Fərmərlər bitkiçilik və heyvandarlıqla bağlı riskləri sığortalamaq üçün Kənd Təsərrüfatı Sığortası Fonduna və ya özəl sığorta şirkətlərinə müraciət edirlər. Burada təbii fəlakətlər, xəstəliklər və s. risklər əhatə edilə bilər. Bəzi dövlət subsidiyaları da mövcuddur.

Əgər sığorta şirkəti iflas etsə, müştəri ödəniş ala bilməmə riski ilə üzləşə bilər. Amma qanunvericilikdə sığortaçıların maliyyə sabitliyini qoruyan qaydalar mövcuddur. Ehtiyat fondlar, sığorta nəzarəti, Mərkəzi Bankın tənzimləmə funksiyası müştəriləri qorumağa yönəlib.

Onlayn ödəmə etdikdən sonra şirkət elektron sığorta polisini e-poçt və ya sms ilə göndərir. Həmçinin fiziki nüsxənin çatdırılması da mümkündür. Elektron polis qanunla eyni hüquqi qüvvəyə malikdir, lakin müştəri istəsə kağız formatı da tələb edə bilər.

Tam yararsızlıq (totallıq) vəziyyətində, sığortaçı avtomobilin bazar dəyərini və müqavilədəki maksimum məbləği əsas götürür. Adətən qalıq dəyəri çıxıldıqdan sonra müştəriyə ödəniş edilir. Yəni avtomobilin qalıqları müştəriyə qalır, sığortaçı isə öhdəçiliyi yerinə yetirir.

Azərbaycanda könüllü və icbari sığorta növləri var. İcbari sığorta dövlət tərəfindən tələb olunur, məsələn, avtomobilin mülki məsuliyyət sığortası. Könüllü sığorta isə müştərinin sərbəst seçiminə bağlıdır, məsələn, mənzil sığortası və ya həyat sığortası. Bu sığorta növlərinin şərtləri, təminat limitləri, ödəniş mexanizmləri və müqavilə müddətləri arasında fərqlər olur.