Zəlzələ riskinə qarşı ev sığortası necə tətbiq olunur?

Azərbaycan Respublikasında İşsizlikdən sığorta haqqında qanuna əsasən, işsiz qalan şəxslər müəyyən şərtlər daxilində müavinət ala bilər. Bu müavinət üçün şəxsin qanuni əsaslarla işsiz statusu daşıması, əvvəlki dövrlərdə sığorta stajına malik olması vacibdir.

Sığorta hadisəsi baş verdikdə, bəzən sığortaçı ilə müştəri zərər miqdarında razılaşmaya bilmir. Bu halda müstəqil ekspert xidməti cəlb edilə bilər. Bu, məhkəmədən əvvəl könüllü şəkildə və ya məhkəmə mərhələsində məcburi qaydada mümkündür.

Bəzi hallarda dövlət və ya bələdiyyə mülkiyyətində icarəyə götürülmüş kommersiya obyektləri sığortalanmalıdır. Qanunvericilik bunu tələb edə bilər, xüsusən yüksək riskli fəaliyyət növləri üçün. Bu zaman icarədar özü sığorta sənədi təqdim edir.

Müştəri sığorta hadisəsini həqiqi kimi göstərmək üçün saxta arayış, foto və sair təqdim edirsə, sonradan bu aşkara çıxır. Hansi nəticələr olur?

Sığorta hadisəsi baş verdikdə, sığorta etdirən dərhal sığortaçıya məlumat verməli, zərərin dəqiq sənədləşdirilməsində köməklik göstərməlidir. Sığortaçı isə vaxtında araşdırma aparmalı, qanuni əsaslar çərçivəsində ödəniş barədə qərar verməli və sığorta məbləğini müəyyənləşdirməlidir. Tərəflər sığorta müqaviləsində yazılan bütün şərtlərə və qanuni öhdəliklərə əməl etməyə borcludur.

Dövlət qurumlarında çalışan işçilər üçün istehsalat qəzası sığortası, tibbi sığorta və s. ödənişlərə kim cavabdehdir? Büdcədənmi yoxsa işçinin özündənmi tutulur?

Azərbaycanda könüllü və icbari sığorta növləri var. İcbari sığorta dövlət tərəfindən tələb olunur, məsələn, avtomobilin mülki məsuliyyət sığortası. Könüllü sığorta isə müştərinin sərbəst seçiminə bağlıdır, məsələn, mənzil sığortası və ya həyat sığortası. Bu sığorta növlərinin şərtləri, təminat limitləri, ödəniş mexanizmləri və müqavilə müddətləri arasında fərqlər olur.

Fərmərlər bitkiçilik və heyvandarlıqla bağlı riskləri sığortalamaq üçün Kənd Təsərrüfatı Sığortası Fonduna və ya özəl sığorta şirkətlərinə müraciət edirlər. Burada təbii fəlakətlər, xəstəliklər və s. risklər əhatə edilə bilər. Bəzi dövlət subsidiyaları da mövcuddur.

Bəzi hallarda sığorta dələduzluğu (məsələn, qəsdən avtomobili yandırmaq, yalan məlumat vermək) baş verir. Sığorta şirkətləri isə bu halları aşkarlamaq üçün ciddi araşdırmalar aparır. Müştərinin və ya üçüncü şəxslərin bu cür dələduzluğa meyilli olmaması üçün qanunvericilikdə cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutulub.