Dividend gəlirlərinin vergiyə cəlb olunması necə aparılır?

Bəzən vergi müfəttişləri qanun pozuntuları, sənədləşmədə ciddi çatışmazlıqlar aşkar etdikdə obyektin fəaliyyətini müvəqqəti dayandıra bilirlər. Bunun hüquqi əsası hansıdır, hansı hallarda tətbiq olunur?

Vergi orqanı ilə mübahisə yarandıqda, məsələn, əlavə vergi hesablanması və ya cərimə yazılması, vergi ödəyicisi ilk öncə yuxarı vergi orqanına şikayət edə bilər. Oradan müsbət cavab almadıqda isə inzibati məhkəməyə müraciət etmək hüququ vardır. Bu proses nə qədər çəkə bilər və nələr tələb olunur?

Dövlət bəzi prioritet sahələri dəstəkləmək üçün vergi güzəştləri verir, məsələn, kənd təsərrüfatı, texnoparklar və ya innovasiya layihələri. Həmin sahələrə yatırım edən sahibkarlar vergi azadolmalarından faydalana bilər. Bu güzəştlər necə əldə edilir və hansı sənədlər tələb olunur?

Gəlir vergisi adətən fiziki şəxslərin gəlirlərinə tətbiq olunur, yəni əməkhaqqı, fərdi sahibkarlıq fəaliyyəti və s. Mənfəət vergisi isə hüquqi şəxslərin, yəni şirkətlərin xalis mənfəəti üzərində hesablanır. Bu iki verginin dərəcələri, deklarasiya müddətləri və hesablama mexanizmləri fərqlənir. Fiziki şəxs kommersiya fəaliyyəti ilə məşğuldursa, fərdi sahibkar kimi gəlir vergisi ödəyir, şirkət formasında çalışırsa, mənfəət vergisinə tabedir.

Əgər vergi ödəyicisi bəyannamədə göstərilən vergini vaxtında ödəmirsə, gecikdirdiyi günlər üçün hansı dərəcə ilə faiz (penya) yığılır? Bu dərəcəni kim müəyyən edir?

Əvvəllər kağız formada hesab-fakturalar mövcud idi, indi isə əsasən e-qaimə-fakturalara keçilir. Onların hüquqi mahiyyəti eynidirmi, yoxsa fərqli? Satıcı müştəriyə hansı sənədi verməlidir?

İnternet üzərindən məhsul satan sahibkarlar da vergi ödəməlidirlər. E-ticarət fəaliyyəti fiziki mağazadan fərqlənmir, əsasən də online sistemdə ödəniş alanlar üçün vergi orqanına rəsmi qeydiyyat və bəyannamə vacibdir. Pərakəndə və ya topdan e-satışlarla bağlı vergi bəyannaməsi necə verilir?

Ölkədə vergi amnistiyası elan olunduqda, müəyyən dövrə aid vergi borclarına və maliyyə sanksiyalarına güzəştlər tətbiq edilə bilər. Bununla bağlı sahibkarlar və fərdi vergi ödəyiciləri dövlətin təklif etdiyi şərtlərdən faydalanaraq borclarını az miqdarda ödəyə, yaxud tamamilə silinməsinə nail ola bilərlər. Lakin bu qərarlar qaydalarla və qanuni əsaslarla tənzimlənir, hansı ki, vergi orqanlarının rəsmi məlumatlarında göstərilir. Vergi amnistiyası, bəzi hallarda, sahibkarlara ödənilməmiş vergilərini daha sərfəli şərtlərlə ödəmək və rəsmi uçotda təmiz balansa sahib olmaq imkanı yaradır. Eyni zamanda, amnistiyadan yararlanmaq üçün müəyyən prosedurlara riayət etmək, vaxtında müraciət etmək və dövlətin müəyyənləşdirdiyi şərtləri yerinə yetirmək vacibdir.

Fərdi sahibkar illik gəlir deklarasiyasını vermirsə, vergi orqanı onu cərimələyə bilər? Necə bir cəza gözlənilir?