Hüquqşünaslara suallar Tapıldı 53

Bəzi müqavilələr ‘müddət sonunda heç biri feshetmə bildirməzsə, avtomatik uzanır’ bəndinə malikdir. Bu, hüquqi cəhətdən keçərli sayıla bilərmi?

Bəzən tərəflərdən biri müqaviləni vaxtından əvvəl bitirmək istəyir. Buna görə qanun və müqavilədə hansı şərtlər əsas götürülür? Məhkəməsiz xitam mümkündürmü?

İki tərəf pul ödəncindən istifadə etmədən, mal-malı və ya xidmət-xidməti mübadiləsi edir. Bu barter müqaviləsində hansı bəndlər mütləqdir?

Bəzi hallarda tərəflər rəsmi müqavilədən öncə niyyət protokolu (Letter of Intent) və ya Memorandum of Understanding (MoU) bağlayırlar. Bu sənədin hüquqi qüvvəsi varmı, yoxsa sadəcə bəyannamədir?

Beynəlxalq müqavilələrdə tez-tez ‘bütün mübahisələr Beynəlxalq Arbitrajda həll olunacaq’ bəndi əlavə edilir. Azərbaycan qanunvericiliyi bunu tanıyırmı?

Müəyyən hallarda tərəflər müqavilədə cərimə (penya) və ya cezalı öhdəliklərdən istifadə edirlər. Bu, ödənişin gecikməsi, keyfiyyətin pozulması və ya vaxtında təhvil verilməməsi kimi hallara görə müəyyən edilir. Bu cərimələr tərəfin itkilərini sürətli şəkildə kompensasiya etmək üçündür.

Bu gün elektron imza texnologiyasının geniş yayılması səbəbindən çox şirkət müqavilələri onlayn imzalayır. Azərkosmos E-imza və ASAN imza kimi vasitələrlə rəsmiləşdirmə mümkündür. Sual: Bu, qanunla tanınırmı?

Bəzən kommersiya sirləri və şəxsi məlumatların qorunması üçün ‘gizli informasiya’ bəndi əlavə edilir. Bu bənd pozulursa, müqavilə ilə hansı tədbirlər görülə bilər?

Müqavilə tərəflərin hansı hallarda, hansı məbləğdə zərər ödəməli olduğunu müəyyən edir. Müqavilə üzrə məsuliyyət maddi, maliyyə sanksiyası, penya, cərimə və ya digərləri ola bilər. Bu bənd tam və dəqiq ifadə edilməlidir.

Bəzi hallarda çek və ya veksel tərtib edilir, amma əsasda hər hansı müqavilə olmaya bilər. Çek və ya veksel müqavilə funksiyası daşıyırmı, yoxsa sadəcə borc sənədidirmi?